Dòng TIN HÀNG NGÀY – ngày 9 tháng 1, năm 2025

Bộ trưởng Ngoại giao Syria al-Shibani dẫn đầu phái đoàn đến Qatar, gặp Thủ tướng Qatar Sheikh Mohammed như một phần của hoạt động ngoại giao khu vực sau khi Assad sụp đổ (Reuters)

Syria: Sân bay Damascus nối lại các chuyến bay quốc tế, với Qatar Airways lên kế hoạch cho các đường bay sau 13 năm tạm dừng (Al Jazeera)

Tổ chức từ thiện toàn cầu Chữ Thập Đỏ [ICRC] có kế hoạch mở rộng đáng kể tại Syria ngoài chương trình ban đầu trị giá 100 triệu Mỹ kim để giải quyết các nhu cầu cơ sở hạ tầng y tế, điện và nước quan trọng (Reuters)

Ba Lan soạn thảo kế hoạch sơ tán trong trường hợp xảy ra thiên tai và các mối đe dọa quân sự, được thúc đẩy bởi cuộc chiến Ukraine và rủi ro lũ lụt, với ít nhất 0,3% GDP hàng năm [tổng sản phẩm quốc nội] cần được chi để nâng cấp khả năng sẵn sàng sơ tán (AP)

Hoạt động sản xuất của Canada đạt mức cao nhất trong 22 tháng vào tháng 12 khi khách hàng Hoa Kỳ tích trữ hàng tồn kho trước khi Tổng thống Hoa Kỳ Trump lên kế hoạch áp thuế 25% (Reuters)

Thủ tướng Ý Giorgia Meloni đến gặp Tổng thống Trump tại Mar-a-Lago [Florida, Hoa Kỳ] trước lễ nhậm chức của Ông, nhằm củng cố quan hệ Hoa Kỳ-Ý và mở ra “cầu ngoại giao” giữa Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu (Reuters)

Chiến thắng của Tổng thống Donald Trump chính thức được chứng nhận bởi đối thủ bị đánh bại Kamala Harris, là phó tổng thống sắp mãn nhiệm đã chủ trì quá trình công nhận của Quốc hội (Sky News)

Các kinh tế gia hàng đầu bao gồm cựu Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ Ben Bernanke cho biết kế hoạch áp thuế và cắt giảm thuế của Tổng thống Trump sẽ không gây ra lạm phát đáng kể ở Hoa Kỳ (Reuters)

Ouagadougou [Burkina Faso]: Hơn 2,5 triệu người phải di dời đối diện với sự thật chính quyền quân sự phủ nhận sự tồn tại của họ, khi chính phủ tuyên bố đã cải thiện an ninh trong khi che giấu cuộc khủng hoảng nhân đạo (AP)

Tổng thống Trump bổ nhiệm nhà phân tích bảo thủ Tammy Bruce làm người phát ngôn của Bộ Ngoại giao, trích dẫn sự ủng hộ mạnh mẽ của bà đối với phong trào MAGA [Làm Nước Mỹ Vĩ Đại Trở Lại] (baha.com)

Tổng thống Trump đề cử luật sư gốc Estonia Roman Pipko làm đại sứ Hoa Kỳ tại Estonia, mang đến chuyên môn pháp lý về các vấn đề châu Âu và thực thi lệnh trừng phạt (Politico)

Tổng thống Trump kêu gọi các đảng viên Cộng hòa tại Quốc hội thông qua chương trình nghị sự của Ông trong một dự luật lớn, duy nhất, kết hợp cắt giảm thuế, an ninh biên giới và chính sách năng lượng, tất cả đều được tài trợ bằng thuế nhập khẩu (Reuters)

Hoa Kỳ: Tổng thống Trump bổ nhiệm cựu phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Morgan Ortagus làm phó đặc phái viên Trung Đông, bất chấp những chỉ trích trước đây của bà đối với các chính sách của Ông, với Tổng thống hy vọng bà sẽ giúp “mang lại sự bình yên và thịnh vượng cho một khu vực rất bất ổn. Tôi mong đợi những kết quả tuyệt vời, và sớm thôi!” (The Times of Israel)

Tỷ phú công nghệ Hoa Kỳ Elon Musk rút lại sự ủng hộ đối với lãnh đạo đảng Cải cách Vương quốc Anh Nigel Farage, nói rằng ông “không đủ năng lực” và nên từ chức sau khi Farage công khai không đồng ý rằng nhà hoạt động chính trị bị cầm tù Tommy Robinson, đã vạch trần vụ bê bối băng đảng cưỡng hiếp ở Vương quốc Anh, nên được trả tự do (Reuters)

Lễ tang cấp nhà nước kéo dài sáu ngày của cựu Tổng thống Hoa Kỳ Jimmy Carter, bắt đầu tại quê nhà Plains [Georgia], kết thúc bằng lễ tang chính thức tại Washington DC vào ngày 9 tháng 1 năm 2025, sau đó thi hài sẽ được đưa trở lại Plains để tiến hành buổi lễ riêng tư và an táng (France 24)

Năm 2025 chào đón cặp voi sinh đôi quý hiếm tại Khu Bảo tồn Quốc gia Shimba Hills của Kenya, đánh dấu lần sinh thứ ba như vậy trong ba năm (Africa News)

Trung Quốc: 48 triệu công chức được tăng lương toàn quốc lần đầu tiên kể từ năm 2015, bơm tới 20 tỷ Mỹ kim để thúc đẩy nền kinh tế đang chậm lại (Reuters)

Ghana cấp quyền công dân cho 524 thành viên lưu vong, chủ yếu là người Mỹ Da đen có tổ tiên được đưa đến Tân Thế giới vào thế kỷ 17, khi họ tìm thấy sự kết nối văn hóa và sự an toàn tại quê hương tổ tiên của họ (AP)

Công ty truyền hình Hồng Kông Television Broadcasts Limited hợp tác với các nhà sản xuất người Mỹ gốc Á để tạo ra các chương trình song ngữ [Anh-Á], mở ra những cơ hội mới cho tài năng châu Á trên toàn cầu (AP)

Indonesia triển khai chương trình bữa ăn miễn phí trị giá 28 tỷ Mỹ kim đến năm 2029 để nuôi 90 triệu trẻ em và phụ nữ mang thai, giải quyết tình trạng suy dinh dưỡng lan rộng (AP)

Le Havre [Pháp]: Cảnh sát thu giữ hơn 2 tấn cocaine trị giá ước tính 130 triệu Âu kim, bắt giữ hai người đàn ông khi chính quyền châu Âu tăng cường an ninh cảng (Reuters)

Montenegro thắt chặt luật sử dụng súng sau vụ xả súng hàng loạt của một người đàn ông say rượu khiến 12 người thiệt mạng và bốn người bị thương tại Cetinje, khi những người biểu tình yêu cầu sự từ chức vì phản ứng chậm trễ của cảnh sát (Reuters)

Myanmar trả tự do cho hơn 6.000 tù nhân vào Ngày Độc lập, bao gồm 180 người nước ngoài, và giảm một số bản án (AP)

Nam Hàn: Tàu cá đâm vào đá và lật úp ngoài khơi hải đảo phía tây nam, khiến ba người thiệt mạng trong số 22 người trên tàu (Reuters)

Vương quốc Anh trở thành quốc gia châu Âu đầu tiên tham gia khối thương mại lớn Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, trở thành thành viên thứ 12 của CPTPP [Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương] tiếp cận thị trường 500 triệu người có giá trị bằng 15% GDP toàn cầu [tổng sản phẩm quốc nội] (Inquirer.net)

Quận hạt Darke [Ohio, Hoa Kỳ] phát hiện cúm gia cầm ở hơn 931.000 con gà, trong khi các quan chức tuyên bố nguy cơ mắc bệnh ở người vẫn ở mức thấp (cleveland.com)

Ca tử vong đầu tiên do cúm gia cầm ở người tại Hoa Kỳ được báo cáo tại Louisiana là một người trên 65 tuổi có nhiều bệnh lý nền tử vong sau khi tiếp xúc với đàn gia cầm ở sân sau bị nhiễm bệnh (OPB)

Tổ chức Y tế Thế giới [WHO] cảnh báo về 11 căn bệnh có nguy cơ gây đại dịch vào năm 2025, bao gồm Bệnh X bí ẩn đã khiến 31 người tử vong tại Cộng hòa Dân chủ Congo (Daily Record)

Nigeria: Câu lạc bộ Đồng quê Lagos phát động chiến dịch “Bơi Chống Sốt Rét” nhằm nâng cao nhận thức về phòng ngừa và điều trị, vì sốt rét khiến 400.000 người Nigeria tử vong hàng năm (Punch)

Tổng Y sĩ hàng đầu của Hoa Kỳ, Vivek Murthy kêu gọi cảnh báo ung thư về rượu, tương tự như nhãn thuốc lá, liên kết đồ uống với bảy tuýp ung thư, trong đó rượu trực tiếp gây ra 100.000 ca mới hàng năm tại Hoa Kỳ (BBC)

Nghiên cứu cho thấy những người hút thuốc có khả năng bỏ thuốc cao hơn tới 11 lần nếu bạn tình của họ cũng bỏ thuốc, cho thấy những lợi ích tương tự khi ăn thuần chay cùng bạn đời (Effective Altruism Forum)

Đại học Bristol [Vương quốc Anh] phát triển ứng dụng đồng hồ thông minh phát hiện chuyển động hút thuốc và gửi tin nhắn động viên, kêu gọi người dùng bỏ thuốc (The Telegraph)

Trận động đất mạnh 6,1 độ richter tấn công El Salvador, Trung tâm Địa chấn châu Âu-Địa Trung Hải báo cáo (Reuters)

Crimea [Ukraine]: Tràn dầu từ các tàu chở dầu bị hư hỏng của Nga đã lan đến Sevastopol, làm tràn 2.400 tấn nhiên liệu nặng và gây ra một thảm họa sinh thái khác vài tuần sau vụ tràn dầu ban đầu ở Biển Đen (France 24)

Nga ban bố tình trạng khẩn cấp tại Crimea [Ukraine] bị chiếm đóng và dọn sạch 86.000 tấn cát bị ô nhiễm sau khi vụ tràn dầu giết chết cá heo, cá heo chuột và chim dọc theo Biển Đen (Reuters)

Vương quốc Anh và Đức đối diện tình trạng gián đoạn nghiêm trọng khi tuyết rơi dày buộc sân bay phải đóng cửa và gây ra tình trạng hỗn loạn giao thông (AP)

Hoa Kỳ: Bão mùa đông lớn đe dọa 30 tiểu bang miền Trung Tây và miền Đông với tuyết và giá lạnh kỷ lục, khiến năm tiểu bang phải ban bố tình trạng khẩn cấp khi nhiệt độ giảm mạnh (BBC)

Yobe [Nigeria]: Năm quận phía bắc đối diện với hạn hán và sa mạc hóa tồi tệ nhất trong tiểu bang, buộc nông dân phải di dời và gây ra tình trạng mất mùa trong bối cảnh nhiệt độ tăng cao (Daily Trust)

“Di chuyển lên đỉnh núi”: Mực nước biển dâng khiến 40.000 người ở Papua New Guinea phải di dời trong thập kỷ qua (The Guardian)

Nhu cầu năng lượng khổng lồ của AI [trí tuệ nhân tạo] đang thúc đẩy cuộc khủng hoảng khí hậu, tiêu thụ 9% điện năng của Texas [Hoa Kỳ] và cần một lượng nước khổng lồ để làm mát các trung tâm dữ liệu, đe dọa nguồn cung cấp nước uống của cộng đồng (Good Men Project)

Amsterdam [Hà Lan]: Các nhà hoạt động vì môi trường của Greenpeace biểu tình tại Sân bay Schiphol phản đối các chuyến bay chặng ngắn của hãng hàng không KLM, yêu cầu hủy các đường bay đến Brussels, Paris, và London để ủng hộ du lịch bằng tàu hỏa thân thiện với môi trường hơn (Aviaci Online)

Phân tích: Khí mê-tan, một loại khí nhà kính mạnh giữ nhiệt gấp 84 lần so với CO2 [cácbon điôxít] trong hơn 20 năm, cần được chú ý cấp bách. Giám sát rò rỉ, bịt kín các giếng dầu bỏ hoang và giảm sự phụ thuộc vào các ngành công nghiệp gây ô nhiễm khí mê-tan là rất quan trọng để giảm thiểu tác động của nó đến khí hậu và đảm bảo một tương lai bền vững (The Hill)

Các yêu cầu bồi thường bảo hiểm của Canada do thời tiết cực đoan đạt mức kỷ lục 5,6 tỷ Mỹ kim vào năm 2024, tăng từ 489 triệu Mỹ kim một thập kỷ trước, khi tác động của khí hậu tăng tốc (The Globe and Mail)

Mức mê-tan toàn cầu trong khí quyển tăng nhanh hơn bao giờ hết, đạt 61 triệu tấn mỗi năm, với các hoạt động của con người gây ra hai phần ba lượng khí thải, theo Ngân sách Khí mê-tan Toàn cầu 2024 (Cosmos Magazine)

Các khoa học gia tại hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp ở Nam Cực cảnh báo mực nước biển dâng cao thảm khốc có thể xảy ra trong cuộc đời chúng ta khi các tảng băng tan nhanh hơn dự kiến ​​(Pearls and Irritations)

Nông dân trồng táo tại Nam Hàn di chuyển đến phía bắc đất nước khi cuộc khủng hoảng khí hậu nóng lên, khiến các vùng trồng táo truyền thống trở nên quá nóng để canh tác (Korea JoongAng Daily)

Báo cáo của Vương quốc Anh kêu gọi giảm ít nhất 20% lượng tiêu thụ thịt và sữa vào năm 2050 để đạt được các mục tiêu khí hậu quốc gia, với sự chuyển dịch sang thực phẩm thuần thực vật giúp giảm đáng kể lượng khí thải (Vegan For The Animals)

Tổ chức Khí tượng Thế giới [WMO] cảnh báo mức nhiệt kỷ lục năm 2024 có khả năng tiếp tục trong năm 2025, đẩy nhanh tác động của biến đổi khí hậu (VOA)

Tranh cãi về máy mới của công ty khởi nghiệp Equatic của Hoa Kỳ dùng để giữ CO2 [cácbon điôxít] trong nước biển, khi các nhà môi trường nhấn mạnh nguy cơ gây hại cho sinh vật biển và làm xáo trộn hóa học tinh tế của đại dương (BBC)

Christchurch [New Zealand]: Đảng Công lý Động vật lên án kế hoạch trị giá 20.000 Mỹ kim để an tử cho 1.000 chú ngỗng Canada vào tháng 1, gọi đó là sự lãng phí tàn nhẫn tiền của người nộp thuế và kêu gọi các giải pháp thay thế nhân đạo (Scoop)

Brazil sẽ sớm bắt đầu phát hành thẻ ID [nhận dạng] vật nuôi miễn phí có mã quét QR [phản hồi nhanh] để giải quyết tình trạng bỏ rơi và theo dõi phúc lợi động vật (Agência Brasil)

California [Hoa Kỳ] bảo vệ động vật hoang dã bằng cách cấm thuốc diệt chuột chống đông máu thế hệ thứ hai trên toàn tiểu bang bắt đầu từ tháng 1 năm 2025, với một số ngoại lệ hạn chế (Animal Legal Defense Fund)

Thị trưởng Durham [Bắc Carolina, Hoa Kỳ] Leonardo Williams phát động thử thách ăn thuần chay trên toàn thành phố cho Veganuary [Tháng Một Thuần Chay], thúc đẩy các lợi ích cho môi trường qua lối ăn thuần thực vật (CBS17)

Nữ diễn viên Ấn Độ Adah Sharma (thuần chay) Adah Sharma được PETA [Những người Đấu tranh cho sự Đối xử có Đạo đức với Động vật] công nhận là Nhân vật của năm 2024 của Ấn Độ vì đã thúc đẩy quyền động vật, tặng một chú voi máy cho một đền thờ ở Kerala và vận động chống lại đồ da (Telangana Today)

Hoa Kỳ thông qua Đạo luật Sức khỏe và Phúc lợi Chó Nghiệp vụ, đảm bảo 5.500 chú chó nghiệp vụ của cơ quan liên bang được chăm sóc y tế, nhà ở và tập thể dục phù hợp (American Humane)

Câu nói đáng suy ngẫm trong ngày: “Hôm nay tôi đã mang đến hòa bình chưa? Tôi có mang lại nụ cười trên gương mặt ai đó? Tôi có nói những lời chữa lành? Tôi đã buông bỏ cơn nóng giận và oán trách của mình chưa? Tôi đã tha thứ chưa? Tôi đã thương yêu chưa? Đây là những câu hỏi thực sự. Tôi phải tin rằng chút tình thương nhỏ bé mà tôi gieo bây giờ sẽ đơm hoa kết trái, ở đời này và đời sau”. – Henri Nouwen