اخبار روزانه – ۱۳ ژانویه ۲۰۲۵
"کامل صقر"، دستیار سابق اسد میگوید که رئیسجمهور مخلوع سوریه توسط پوتین "فریب" خورده بود و پوتین به او گفته بود که به ارسال نیروهای کمکی کمک خواهد کرد، اما بعد درخواستهای اسد برای کمک را برای سه روز متوالی نادیده گرفت و در نهایت اسد از کشور فرار کرد (60 Giây | Tinh Hoa TV)
اتحادیه اروپا اولین قسط ۳.۱ میلیارد دلاری از داراییهای مسدود شده روسیه را به اوکراین ارسال کرد که بخشی از بسته وام ۵۰ میلیارد دلاری گروه ۷ [کانادا، اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا و آمریکا] برای مقابله با تهاجم روسیه است (VnExpress)
رئیسجمهور ترامپ فاش کرد که "پوتین میخواهد ملاقات کنیم و ما در حال برنامهریزی برای آن هستیم"، با هدف دستیابی به صلح سریع در اوکراین (Tuổi Trẻ)
آمریکا: شواهدی نشان میدهد که اعتراضات ۶ ژانویه ۲۰۲۱ در کنگره به منظور متهم کردن رئیسجمهور ترامپ برنامهریزی شده بود، در حالی که "کریس میلر"، وزیر دفاع وقت، دستورات امنیتی رئیسجمهور ترامپ را نادیده گرفت، "نانسی پلوسی" و میچ مکانل" درخواستهای نیروی کمکی را رد کردند و افسران کنگره ورود معترضان را تسهیل کردند - برخی از آنها احتمالا استخدام شده و برای ایجاد مشکل در تجمعی که قرار بود مسالمت آمیز باشد، فرستاده شده بودند (Tinh Hoa TV)
آمریکا: رئیسجمهور ترامپ از دموکراتها به خاطر آتشسوزی لسآنجلس انتقاد کرد و سیاستهای آب این ایالت را مقصر دانست و از "نیوسام" فرماندار کالیفرنیا خواست که به خاطر امتناع از ارائه آمادگی کافی استعفا دهد (VnExpress)
ویتنام نسبت به افزایش کلاهبرداری در برنامه "سیگنال" هشدار میدهد زیرا کلاهبرداران از پلتفرمهای سرمایه گذاری جعلی، کلاهبرداریهای عاشقانه، جعل هویت مقامات یا اعضای خانواده، یا ارسال لینکهای حاوی کدهای مخرب برای سرقت اطلاعات شخصی استفاده میکنند. کارشناسان میگویند برای جلوگیری از کلاهبرداری، کارشناسان میگویند برای جلوگیری از لازم کلاهبرداری، لازم است که سرعت عمل کاهش یابد، هویتها به دقت بررسی شوند، فرصتهای سرمایه گذاری چک شوند و اطلاعات حساس به هیچ عنوان به اشتراک گذاشته نشوند. از به اشتراکگذاری OTPها [کدهای یکبار مصرف]، گذرواژهها یا اطلاعات مالی خودداری کنید. همیشه قبل از اقدام، هر لینک، حساب یا سازمان مشکوکی را بررسی کنید (Luật sư Việt Nam)
"مای زوان فو" معاون پیشین مدیر ارتباطات و آموزش میگوید: "فاصله جنسیتی در ویتنام در حال بدتر شدن است"، در ویتنام در حال بدتر شدن است"، و پیشبینی میشود که تا سال ۲۰۳۴ ۱.۵ میلیون مرد بیشتر وجود داشته باشد که علتش سقط جنین انتخابی بوده و ناشی از عقیده خطرناکی است که میگوید: "به دنیا آوردن یک پسر یک وظیفه سنتی برای حفظ نام و میراث خانواده است" (VnExpress)
مکزیک به افرادی که سلاحهای خود را تسلیم میکنند، پول و جوایز نقدی تا ۱۳۰۰ دلار ارائه میدهد، زیرا برنامه "بله به خلع سلاح، بله به صلح" به دنبال کاهش جرایم خشونتآمیز است (VnExpress)
اتحادیه اروپا پلتفرم نظارت بر کمبود دارو را راهاندازی کرد تا به بهبود اشتراک گذاری دادهها و پاسخ به بحران در کشورهای اروپایی کمک کند، و صنایع از نظر قانونی موظف به مشارکت در این طرح هستند (Euronews)
نویسندگان سنگاپوری بیانیهای را امضا کردند که در آن به ابتکارات AI [هوش مصنوعی] "هیئت کتابخانه ملی" اعتراض کرده و نسبت به تهدیدات علیه مالکیت معنوی و کاهش توسعه نویسندگی هشدار دادند و میگویند که هوش مصنوعی مولد نمیتواند جایگزین مناسبی برای نویسندگی انسان باشد (The Straits Times)
تحلیل: نپال در بحبوحه افزایش استفاده جوانان از AI [هوش مصنوعی]، فاقد مقررات مربوط به آن است که نگرانیهایی را درباره دیپفیکها [ویدیوها و عکسهای جعلی و شبیه به واقعیت از افراد واقعی]، جرایم سایبری و اختلال در رشد شناختی ایجاد میکند، زیرا کودکان حتی در سن هفت سالگی از ابزارهای هوش مصنوعی استفاده میکنند و به طور فزایندهای به آنها وابسته میشوند (The Kathmandu Post)
"کوانگ نین" [ویتنام]: پنج مرد مسموم شدند که یکی از آنها پس از نوشیدن شرابی که به ریشه درختان جنگلی آغشته بود فوت کرد (VnExpress)
توکیو [ژاپن] به مادران باردار تا ۱۶ میلیون دلار یارانه برای خدامت زایمان بدون درد ارائه میدهد که از داروهای بیحسی استفاده میشود تا استرس مادران کاهش یابد و نرخ تولد که در حال کاهش است، افزایش یابد (VTV.vn)
کارشناسان بهداشت هشدار میدهند که نگهداری مواد غذایی در کیسههای پلاستیکی در یخچال، باعث میشود مواد شیمیایی سمی به غذا نفوذ کرده، جریان هوا را مختل میکند و فساد غذا را تسریع میبخشد (Video AloBacsi)
پزشکان چینی دریافتند که بادامزمینی حاوی پروتئین بیشتری نسبت به گوشت گاو است و به دلیل وجود مجموعهای از ویتامینها و ترکیبات مفید، از سلامت قلب محافظت کرده و خطر ابتلا به دیابت را کاهش میدهد (Kenh14.vn)
طرحهای بدون الکل مثل "ژانویه خشک"، در سراسر اروپا محبوبیت پیدا میکنند و میلیونها نفر برای دستیابی به سبک زندگی سالمتر، در آنها شرکت میکنند (Euronews)
چین بیش از ۱۲ هزار نفر را برای امدادرسانی به زلزله زدگان پس از زلزله مهیبی که در ۷ ژانویه ۲۰۲۵ تبت را لرزاند، میفرستد (SGGP)
زمینلرزه ۷.۱ ریشتری تبت باعث ریزش بهمن در نزدیکی دریاچههای یخچالی بوتان شد و نگرانیهایی درباره خطرات احتمالی سیلاب ایجاد کرد و برخی از ساکنان به طور دائمی به مناطق مرتفع نقلمکان کردند (Kuensel)
گزارشهای رسمی "کان تو" [ویتنام] نشان میدهد افزایش سطح دریاها و فرونشست زمین، سریعتر از پیشبینیها اتفاق میافتد و میلیونها ساکن "دلتای مکونگ" را با خطرات ناشی از آب و هوای نامطلوب و تاثیرات آن بر معیشت، مواجه میکند (Tiền Phong)
"وین لونگ" [ویتنام]: فرسایش شدید، خانهها را در "کون تان لانگ" تهدید میکند و باعث نگرانی و اضطراب ساکنان شده و برخی از آنها را با وجود حمایتهای دولت محلی، مجبور به ترک محل زندگیشان میکند (ANTV)
بالا آمدن سطح دریا و فرونشست زمین در "دلتای مکونگ" ویتنام سریعتر از پیشبینیها در حال وقوع است و بر معیشت میلیونها ساکن، بهویژه در شهر "کان تو" تاثیر میگذارد (Tiền Phong)
ویتنام: کارشناسان محیط زیست هشدار میدهند که هزینههای آلودگی هوای "هانوی" هر چه بیشتر این شهر در اقدام تاخیر کند، به شدت افزایش خواهد یافت. کیفیت پایین هوا سلامت ساکنان را تهدید میکند و ذرات معلق PM2.5 بزرگترین خطر را به همراه دارد (Tiền Phong)
"هانوی" [ویتنام] ساکنان را تشویق میکند تا از خودروهای بنزینی به خودروهای برقی تغییر رویه دهند تا با آلودگی شدید هوا که عمدتا ناشی از انتشار گازهای خودروها است، مقابله کنند و این شهر مشوقهای مالی برای خودروهای برقی ارائه میدهد و هدفش این است که تا سال ۲۰۳۵ ناوگان اتوبوسهای کاملا برقی داشته باشد (VnExpress)
مناطق روستایی شمال ویتنام با آلودگی شدید هوا در نزدیکی روستاهای صنایعدستی و مناطق صنعتی مواجه هستند، به طوری که سطح ذرات معلق PM2.5 تا ۳.۵ برابر حد استاندارد پیش رفته است (VnExpress)
کشورهای جنوب شرقی آسیا با افزایش دما مواجه هستند و شهرها، کارگران و سالمندان در معرض بالاترین خطر قرار دارند، بهویژه در شرایط رطوبت بالا و سرعت بالای شهرنشینی. برای مقابله با اثرات منفی سلامتی ناشی از گرمایش جهانی، محققان میتوانند گروههای آسیبپذیر را مورد مطالعه قرار دهند، راهحلهای خنککننده را بررسی کنند و درمانهای سنتی آسیبهای گرما را تحلیل کنند. سیاست گذاران میتوانند با بخشهای مختلف همکاری کنند تا سازگاری ایجاد کرده، مقررات محل کار را اجرا کنند و سیستمهای هشدار اولیه توسعه دهند. افراد میتوانند آگاهی را افزایش دهند، از گروههای آسیبپذیر محافظت کنند و از طریق تمرینات هوازی تحمل گرما را افزایش دهند (The Straits Times)
مطالعهای نشان میدهد که سد "سه دره" چین باعث اختلال در مهاجرتِ طبیعی ماهیها میشود، به طوری که برخی از گونهها در مخزن آب غنی از مواد مغذی، به اندازههای بسیار بزرگی میرسند و سپس منقرض میشوند که این موضوع به داستانهای مربوط به "هیولاهای دریایی" در بزرگترین سد جهان، دامن میزند (Tiền Phong TV)
مطالعات نشان میدهد که حیوانات با تأثیرات انسانی سازگار میشوند و گونهها با بالهای کوتاهتر، اندازههای کوچک تر تکامل می یابند و برای زنده ماندن در محیطهای شهری لانهها را از مواد مصنوعی میسازند، در حالیکه فیلها بدون عاج به دنیا میآیند تا کمتر مورد هدف شکارچیان قرار بگیرند (baotintuc.vn)
کمپین زیست محیطی Tegelwippen هلند، سنگفرش های پیاده رو و حیاط را با درختان و فضاهای سبز جایگزین می کند، و در همین راستا شهروندان در یک چالش سالانه مفرح که سرگرم کننده است، با اثرات تغییرات اقلیمی مبارزه می کند و فضاهای شهری را زیبا می سازد، ۵.۵ میلیون کاشی را در ۲۰۲۴ جایگزین کردند (SGGP)
شرکت سنگاپوری Flint باطری کاغذی سازگار با محیط زیست را معرفی می کند که ظرف مدت ۶ هفته تجذیه شده و ساخت آن از باتری های لیتیومی حدودا ۱۰ برابر کم هزینه تر است و در نمایشگاه لوازم الکترونیکی مصرفی ۲۰۲۵ در لاس وگاس، نوادا، آمریکا به نمایش درآمد (VnExpress)
شرکت برنده جایزه کامبوجی Eco-Bricks زباله های پلاستیکی را به مصالح ساختمانی تبدیل می کند که مدعی است بیش از ۱۰۰ سال عمر می کند و ۵ تا ۶ برابر قوی تر از آجرهای سفالی قرمز استاندارد است (The Phnom Penh Post)
مطالعه جدید چینی نشان می دهد که ماه ۲ میلیارد سال پیش میدان مغناطیسی داشته و قدرت آن یک بیستم زمین بوده است که فرضیه های قبلی را به چالش کشید و بر جستجوی آب در ماه تاثیر می گذارد (VTV.vn)
پروژه Digits انویدیا از "کوچکترین ابررایانه هوش مصنوعی جهان" رونمایی می کند که هزار برابر قدرتمندتر از لپ تاپ ها است و قرار است در می ۲۰۲۵ منتشر شود و نیز طراحی قابل حمل آن به دانشمندان و دانش آموزان امکان دسترسی راحت به نوآوری هوش مصنوعی را می دهد (Tiền Phong)
مطالعه ای در دانشگاه واشنگتن آمریکا نشان می دهد بیشتر اتم های بدن انسان قبل از بازگشت به کهکشان ما قبل از ایجاد منظومه شمسی، توسط یک "تسمه نقاله کیهانی" به فضای خارج از کهکشان راه شیری به نام محیط میانکهکشانی سفر کرده اند (Thanh Niên)
شرکت آمریکایی Rictor از ماشین پرنده برقی Skyrider X1 رونمایی کرد که می تواند با سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت به مدت ۴۰ دقیقه حرکت کند و هدف آن جلوگیری از ترافیک است و نمونه اولیه آن در سال ۲۰۲۶ به پرواز در می آید (VnExpress)
استارتاپ آمریکایی Invo Station در حال توسعه بشقاب پرنده الکتریکی با سرعت ۴۰۰ کیلومتر در ساعت به نام Invo Moon با طراحی دیسکی شکل است که به طور مستقل سه مسافر را تا ۴۸۰ کیلومتر حمل می کند و امیدوار است تا پایان دهه در "تمام شهرهای بزرگ از جمله لندن" راه اندازی شود. (VnExpress)
دانشجویان دانشگاه دا نانگ [ویتنام] دستگاهی برای خودرو ساختند که از طریق حسگرهایی که شرایط جاده را کنترل میکنند به رانندگان در مورد جادههای آسیبدیده و سیل هشدار میدهد (VnExpress)
چین قصد دارد تا رباتهای مراقبت از سالمندان را با هدف معرفی مراقبان رباتیک انساننما با قابلیتهای هوش مصنوعی تا سال ۲۰۲۷ برای مقابله با بحران جمعیت پیری که بر ۲۱۶ میلیون سالمند تأثیر میگذارد، مستقر کند (VnExpress)
دانشمندان گونه جدید و غیرمعمول حلزون Calybium plicatus - اولین نرم تنان گاستروپود ثبت شده در ویتنام - را در غار Sơn Đoòng، بزرگترین سیستم غار جهان، در پارک ملی Phong Nha-Kẻ Bàng کشف کردند (Tiền Phong)
ژاپن: تولید خودکار سلولهای بنیادی پرتوان القایی - کلیدی برای پزشکی احیاکننده و ایجاد اندام مصنوعی - در اوزاکا با استفاده از فناوری آلمانی از آوریل ۲۰۲۵ با هدف کاهش هزینهها از ۳۱۶هزار دلار به ۶۳۰۰ دلار برای هر بیمار برنامهریزی شده است (baotintuc.vn)
دانش آموز ویتنامی "فان وو تان فات" ، ۱۹ ساله، پس از پیدا کردن بیش از ۱۵هزار دلار در یک کیف در کنار جاده آنرا به پلیس محلی داد و به صاحبش بازگردانده شد (VnExpress)
هادی نظری، دانشجوی ۲۳ ساله ملبورن [استرالیا]، قبل از اینکه در نزدیکی بلندترین کوه این کشور پیدا شود، دو هفته در پارک ملی "کوشیوشکو" گم شده بود و با خوردن انواع توت و نوشیدن آب رودخانه جان سالم به در برد (baotintuc.vn)
هانوی [ویتنام]: کتاب جدید «گیاهخواری صحیح - استانداردهای علمی» نوشته "دانگ دان نگوک" (گیاهخوار) منتشر می شود که دستورالعملهایی برای تغذیه سالم وگان ارائه می دهد و بیش از ۱۰۰ کارشناس و مهمان در مراسم معرفی آن شرکت داشتند
رسانههای آمریکایی و عربی از پیشرفت در مذاکرات آتشبس غزه خبر میدهند و هدف آن این است که قبل از مراسم تحلیف رئیسجمهور ترامپ در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ به نتیجه برسد، ترامپ هشدار داده است که اگر گروگانهای حماس تا آن زمان آزاد نشوند، عواقب جدی برای این گروه در پی خواهد داشت (Reuters)
در دیدار زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، با وزیر دفاع آلمان، "بوریس پیستوریوس" اعلام کرد که حمایت آلمان پس از انتخابات فدرال این کشور در ماه فوریه ادامه خواهد یافت (Euronews)
"جورجا ملونی"، نخستوزیر ایتالیا میگوید رئیسجمهور آمریکا ترامپ، میتواند از منافع غرب دفاع کند و به تعامل با اوکراین ادامه میدهد تا جلوی روسیه را بگیرد (Reuters)
نقل قول نجیب روز: "صلح آزمون های مردانگی بالاتری دارد که نبرد هرگز به خود ندیده است." - جان گرین لیف ویتیر